Serwis Ekologiczny

Pszczoły zagrożone wyginięciem

 Podstawy pszczelarstwa najprawdopodobniej powstały w starożytnym
Egipcie. Tam też znano pierwsze sposoby na pozyskiwanie miodu od dzikich
pszczół. Z czasem również inne ludy, jak chociażby te zamieszkujące Bliski Wschód, Grecję i Imperium Rzymskie,
nauczyły się hodować pszczoły i tworzyć własne systemy zbierania miodu.
W starożytnej Grecji budowano ule przenośne, aby móc stawiać je tam,
gdzie akurat kwitła roślinność. Wszystko po to, aby móc pozyskać
najcenniejszy składnik produkowany przez pszczoły, czyli miód.
Przez wieki był on podstawowym środkiem słodzącym. Wielcy uczeni, m.in.
Hipokrates, odkryli jego właściwości lecznicze i bakteriobójcze. Szereg
kosmetyków również bazowało się na tym cennym składniku. Miał on dodawać
urody i spowalniać proces starzenia. Z produkcji miodu słynęła również
dawna Polska, szczególnie znana z produkcji alkoholizowanych miodów
pitnych. Naturalnym środowiskiem pszczoły miodnej w Polsce pierwotnie
były lasy. Pszczoły zapylały rośliny występujące w tym środowisku,
podtrzymując bioróżnorodność i zapewniając stabilność ekosystemu. Wraz z
powstawianiem terenów uprawnych – ta sytuacja oczywiście miała miejsce
na całym świcie – pszczoły zaczęły się przystosowywać do nowych
środowisk lub były udomawiane przez bartników. Miód nadal jest głównym
składnikiem pozyskiwanym od pszczół, a do tego dochodzą jeszcze inne
produkty wykorzystywane obecnie w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i
farmaceutycznym, takie jak: pyłek kwiatowy, propolis, mleczko pszczele czy wosk pszczeli.
Jednak od pszczół zależy znacznie więcej – produkcja miodu to tylko
część ich ciężkiej pracy. Szacuje się, że 1/3 żywności powstaje dzięki
zapylaniu roślin właśnie przez te owady – głównie warzyw, owoców i
kwiatów łąkowych, które są ważnym elementem pożywienia zwierząt i ludzi.

Od lat 90. pszczelarze na świecie obserwują bardzo niepokojące zjawisko,
które może być tragiczne w skutkach dla całego ekosystemu. Chodzi o
tajemnicze wymieranie i znikanie pszczół. Zjawisko to nosi nazwę Colony Collapse Disorder (CCD) i dotyczy głównie pszczoły miodnej – Apis mellifera,
która ze wszystkich gatunków pszczół jest najbardziej ekspansywna i
zaliczana jest do gatunków udomowionych. Dzikie pszczoły są bardziej
odporne, a tę odporność wykształciły sobie same, bez żadnej ingerencji
człowieka. Kolonie pszczoły miodnej, jak pokazały badania, są
najbardziej narażone na wymieranie. Drastyczny skok śmiertelności został
odnotowany w latach 2006 – 2007 w Ameryce Północnej, gdzie wyginęła
nagle 1/3 pszczół. W Chinach natomiast zniknęło aż 100% populacji. W
Europie od kilku lat zjawisko nasila się, a naukowcy oraz organizacje
ekologiczne biją na alarm. W 2008 roku w Niemczech, w
Badenii-Wirtembergii podczas siewu roślin pokrytych zaprawą owadobójczą
Poncho Pro, zawierającą substancję aktywną chlotianidynę, zginęło 11 i
pół tysiąca kolonii, czyli około 300 milionów pszczół. Tego typu
sytuacje miały miejsce również we Francji.

W wyniku obserwacji pszczelarzy i badań specjalistów w dziedzinie
pszczelnictwa powstało wiele teorii, które w jakiś sposób próbują
wytłumaczyć dlaczego pszczoły masowo giną. Oto kilka z nich:

• bakterie, wirusy, pasożyty – jeden z najbardziej niebezpiecznych to
  warroza, a także grzyby np. Nosema cerenae, który atakuje pszczoły
  jednocześnie z infekcjami wirusowymi
• pestycydy takie jak neonikotynoidy, które stosowane są w środkach
  zabezpieczających uprawy. Stwierdzono, że nawet ich niewielkie użycie
  powoduje u pszczół dezorientację, utratę pamięci lub śmiertelne zatrucie
• import przez pszczelarzy pszczół, zwłaszcza królowych matek, które
  wyhodowane w innych warunkach nie są w stanie zaklimatyzować w nowym
  środowisku
• zła gospodarka rolna, przykładem mogą być Stany Zjednoczone, gdzie
  do zapylenia jednego ogromnego obszaru roślin, używa się pszczół
  transportowanych np. z całego stanu. Prognozy mówią, że w przyszłości,
  która rysuje się w dość czarnych barwach, jeśli pszczoły nadal będą
  ginąć masowo, jeden teren będą zapylać pszczoły sprowadzane z całego
  kraju
• brak pożywienia i utrata naturalnych siedlisk – powodem są rolnictwo masowe i przemysłowe, a także rozrost miast
• brak bioróżnorodności oraz wielkie, monokulturowe obszary rolnicze,
  często obficie wspomagane chemią i pestycydami. Powodują one duże
  zagrożenie i niszczenie pożywienia pszczół, czyli roślin miodo i
  pyłkodajnych
• jedna z teorii mówi także o dezorientacji u pszczół wywoływanej
  przez fale elektromagnetyczne emitowane przez telefonię komórkową 

W dokumencie Zagadka znikających pszczół
przedstawiono wizję globalnej ekologicznej katastrofy, która może
nastąpić jeśli wyginą wszystkie pszczoły. Zbieranie materiałów do
dokumentu zajęło twórcom aż 18 miesięcy. W celu zgłębienia problemu
znikania pszczół autorzy odwiedzili Francję, Niemcy, Stany Zjednoczone,
Kanadę oraz Szkocję. Przeanalizowali również wiele teorii stworzonych
przez naukowców i ekspertów w tej dziedzinie. Nikt jednak nie jest w
stanie dokładnie stwierdzić, co powoduje masowe wymieranie owadów. Bez
względu na rodzaj pasiek i nakłady finansowe, hodowcy pszczół na całym
świecie w równym stopniu borykają się ze skutkami CCD. Nadal nie
wiadomo, czy za redukcję populacji pszczół jest odpowiedzialny człowiek i
jego ekspansywne eksploatowanie zasobów ziemi, czy też jest to proces
samoistny. Czy naprawdę nie jesteśmy w stanie temu zaradzić?

Źródła: vanishingbees.co.uk

Źródło: Pszczoły zagrożone wyginięciem

Podobne wiadomosci: