Czy można sprzedawać alkohol przez Internet?

Sprzedaż alkoholu za pośrednictwem Internetu budzi liczne wątpliwości wśród przedsiębiorców. W ostatnim czasie z tym zagadnieniem zmierzył się także WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 29 czerwca 2023 r.

Stan faktyczny sprawy dotyczy sytuacji, w której Prezydent Miasta Gdańska cofnął przedsiębiorcy zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych zawierających powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży ze względu na to, że przedsiębiorca prowadził sprzedaż alkoholu za pośrednictwem Internetu.

Jako uzasadnienie cofnięcia zezwolenia Prezydent Miasta wskazał, że sprzedaż alkoholu jest dokonywana na odległość w sposób niekontrolowany, a wydanie alkoholu następuje poza miejscem wskazanym w zezwoleniu. Takie działanie miało naruszać ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Organ II instancji podzielił stanowisko Prezydenta Miasta, a sprawa trafiła do sądu. W skardze, strona podniosła, iż dokonując zakupów alkoholu za pośrednictwem Internetu, kupujący zobowiązany jest do zaakceptowania „Regulaminu sklepu internetowego”. Zgodnie z treścią Regulaminu, miejscem zawarcia umowy oraz sprzedaży napojów alkoholowych jest Punkt Sprzedaży (a nie miejsce dostawy alkoholu), a w przypadku dostawy zakupów do klienta, wydanie produktów klientowi następuje z chwilą wydania ich dostawcy (kupujący upoważnia dostawcę do odebrania i doręczenia produktów). W ocenie strony, taki sposób sprzedaży nie wykracza poza zakres objęty zezwoleniem wydanym dla tego punktu.

Dodatkowo, strona podniosła, że ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny (co nie wystąpiło w analizowanej sprawie). Ponadto, strona powołała się na zasadę, zgodnie z którą to, co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone.

WSA przychylił się do argumentacji strony i uznał, że „sprzedaż napojów alkoholowych przez Internet, przy jednoczesnym spełnieniu określonych warunków prawnych, nie stanowi wystarczającej podstawy do cofnięcia przedsiębiorcy zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży”.

WSA zwrócił uwagę na fakt, iż dokonując zakupu alkoholu za pośrednictwem Internetu, kupujący zobowiązany był do zaakceptowania „Regulaminu sklepu internetowego”. W ocenie Sądu ww. Regulamin stanowi wzorzec umowy, który wiąże klientów składających zamówienia przez Internet. W treści Regulaminu zostało ustalone miejsce spełnienia świadczenia, którym jest Punkt Sprzedaży wskazany w zezwoleniu (czyli sklep detaliczny).

Ponadto, WSA podkreślił, że ustawowy zakaz ograniczający jedną z podstawowych konstytucyjnych wolności musi być wyraźny i jednoznaczny. Nie jest możliwe jego domniemywanie oraz dokonywanie rozszerzającej wykładni niedoprecyzowanych sformułowań ustawowych. Sprzedaż za pośrednictwem Internetu (z określonego w zezwoleniu punktu sprzedaży), nie jest jeszcze jednym, dodatkowym miejscem sprzedaży, lecz jest to dodatkowa forma komunikacji przedsiębiorcy z potencjalnymi klientami.

Na tej podstawie WSA uznał, iż nie wystąpiły podstawy do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i uchylił decyzje organów I i II instancji.

Wyrok z uzasadnieniem można przeczytać pod linkiem:

https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/3B500C315C