Serwis Ekologiczny

Każdy z nas przeżył kiedyś coś nieprzyjemnego – kłótnia, choroba, ciężki dzień w pracy. Zazwyczaj

po takim przykrym doświadczeniu tracimy entuzjazm do działania i widzimy wszystko w ciemnych barwach. Jest to bardziej naturalne niż moglibyśmy przypuszczać. Jak donoszą naukowcy z Newcastle University silny stres wywołuje podobne, pesymistyczne podejście również u pszczół, a ich reakcje są bardziej zbliżone do ludzkich niż kiedykolwiek przypuszczaliśmy.

Aby dowiedzieć się w jaki sposób pszczoły postrzegają świat, naukowcy musieli nakłonić je do wyrażania swoich oczekiwań w jednoznaczny sposób. W tym celu nauczono je rozpoznawać i identyfikować dwa różne zapachy – jeden związany ze słodkim pokarmem, drugi zaś z chininą. Pszczoły, które opanowały tę sztukę były bardziej skłonne do rozszerzania aparatu gębowego w reakcji na woń cukru niż na gorzki pokarm. Tak przygotowane owady zostały podzielone na dwie grupy. Jedna z nich została poddana silnym, trwającym minutę wstrząsom, symulującym atak siedzącego na gałęzi drapieżnika, np. kradnącego miód borsuka. Kontrolę stanowiły osobniki przetrzymywane w normalnych warunkach.

Pszczoły poddano następnie próbie zapachów. W tym celu wykorzystano zarówno znajome wonie, jak i mieszanki sporządzone z różnych proporcji obu składników. Zestresowane wibracjami pszczoły wykazywały większy pesymizm i mniej chętnie rozszerzały swoje aparaty gębowe w reakcji na chininę i nowe zapachy, niż pszczoły z grupy kontrolnej. Zachowywały się tak, jakby spodziewały się częściej napotkać na gorzki smak. Demonstrowały zatem typowe pesymistyczne podejście.

Wyniki tych badań opublikowano 2 czerwca w Current Biology. Stanowią one niezbity dowód na to, że wystawione na stres pszczoły i ludzie wykazują podobne reakcje fizjologiczne, poznawcze i behawioralne. Naukowcy twierdzą, że pszczoły nie stanowią wyjątku pośród bezkręgowców, gdyż każde zwierzę wykazuje zmiany zachowania w obliczu zagrożenia. Czy oznacza to jednak, że owady w sposób ciągły odczuwają emocje zbliżone do ludzkich? – w tym względzie naukowcy wciąż nie są jednomyślni.

Uzyskane wyniki dają szansę na to, że w przyszłości będzie można posłużyć się pszczołami, jako organizmami modelowymi do badań nad emocjami. Pozwoliłoby to ograniczyć ilość testów wykonywanych na zwierzętach kręgowych i tym samym zwiększyć ich dobrostan.

Tylko co na to pszczoły? Miejmy nadzieję, że ta wiadomość nie zmartwi ich za bardzo.